ഇന്ത്യൻ ഫാഷൻ ചരിത്രം: സംസ്കാരത്തിൻ്റെയും കൈത്തൊഴിലിൻ്റെയും വർണ്ണരാജി
ഇന്ത്യൻ ഫാഷൻ്റെ ചരിത്രം എന്നത് ആയിരക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളുടെ പാരമ്പര്യവും, പ്രാദേശിക വൈവിധ്യവും, സാംസ്കാരിക കൈമാറ്റങ്ങളും കൊണ്ട് നെയ്തെടുത്ത ഒരു വർണ്ണാഭമായ കഥയാണ്. വസ്ത്രധാരണം എന്നതിലുപരി, ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രങ്ങൾ എല്ലായ്പ്പോഴും അവിടത്തെ വ്യക്തിത്വത്തിൻ്റെയും, പദവിയുടെയും, കരകൗശലത്തിൻ്റെയും പ്രതീകമായിരുന്നു. ലോകമെമ്പാടും പ്രസിദ്ധമായ ഇവിടുത്തെ തുണിത്തരങ്ങളിലാണ് ഈ ഫാഷൻ ചരിത്രം വേരൂന്നിയിരിക്കുന്നത്.
പുരാതന കാലം: തുന്നാത്ത വസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രൗഢി (സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം മുതൽ ആദ്യകാല രാജ്യങ്ങൾ വരെ)
ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രധാരണത്തിൻ്റെ ആദ്യകാല തെളിവുകൾ സിന്ധു നദീതട സംസ്കാര (ബി.സി.ഇ. 3300–1300) കാലഘട്ടം മുതൽ കാണാം. ഖനനങ്ങളിൽ കണ്ടെത്തിയ രൂപങ്ങൾ, നെയ്തെടുത്ത പരുത്തിയുടെ ഉപയോഗവും, ശരീരത്തിന് ചുറ്റും പുതച്ച വസ്ത്രങ്ങളുടെ ആദ്യരൂപങ്ങളും വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ലോകത്തിൽ ആദ്യമായി പരുത്തി കൃഷി ചെയ്യുകയും ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്ത രാജ്യങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇന്ത്യ.
തുടർന്നുള്ള വേദകാലഘട്ടത്തിലും മൗര്യ സാമ്രാജ്യത്തിലും തുന്നാത്ത വസ്ത്രങ്ങൾക്ക് ഔപചാരിക രൂപം ലഭിച്ചു. പരമ്പരാഗത ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന രൂപങ്ങൾ ഇവയാണ്:
- അന്തരിയ (Antariya): അരയ്ക്ക് താഴെ ധരിച്ചിരുന്നതും, ധോത്തിയോട് സാമ്യമുള്ളതുമായ വസ്ത്രം.
- ഉത്തരീയ (Uttariya): തോളിലൂടെയോ തലയിലോ പുതച്ചിരുന്ന ഷാൾ പോലുള്ള വസ്ത്രം.
- സാരി (Sari): ഒറ്റ നീളൻ തുണി ചുറ്റിയുള്ള വസ്ത്രധാരണ രീതി മൗര്യ സാമ്രാജ്യത്തിലെ ശിൽപങ്ങളിൽ (ബി.സി.ഇ. 322–187) രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
ലളിതമായിരുന്നെങ്കിലും, വസ്ത്രങ്ങൾ പലപ്പോഴും ചായം പൂശുകയും, എംബ്രോയിഡറി ചെയ്യുകയും, ആഭരണങ്ങൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.
മുഗൾ സ്വാധീനം: തുന്നിച്ചേർത്ത പ്രൗഢി
മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിൻ്റെ (16-18 നൂറ്റാണ്ടുകൾ) ആഗമനം ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രധാരണത്തിൽ വലിയ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി. പേർഷ്യയിൽ നിന്നും മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നും വന്ന ഈ സംസ്കാരം, കൂടുതൽ പരിഷ്കൃതമായ തുന്നൽ രീതികളും പുതിയ വസ്ത്രരൂപങ്ങളും പരിചയപ്പെടുത്തി: - തുന്നിയ വസ്ത്രങ്ങൾ: പുരുഷന്മാർ ധരിച്ചിരുന്ന ജാമാ (ചുറുങ്ങിയ മുകൾഭാഗവും വിരിഞ്ഞ പാവാടയുമുള്ള നീളൻ കോട്ട്), ചുരിദാറുകൾ (ഇറുകിപ്പിടിച്ച പാന്റുകൾ), പൈജാമാകൾ എന്നിവ പ്രമുഖമായി.
- സ്ത്രീകളുടെ വസ്ത്രങ്ങൾ: ഘരാര, ഫർഷി (വിശാലമായ പാന്റുകൾ) തുടങ്ങിയ വസ്ത്രങ്ങൾ നിലവിൽ വന്നു. ദുപ്പട്ടയുടെ (നീളൻ ഷാൾ) ഉപയോഗം വ്യാപകമായി. നേർത്ത മസ്ലിൻ, പട്ടുബ്രോക്കേഡുകൾ (കംഖ്വാബ്) തുടങ്ങിയ ആഢംബര തുണിത്തരങ്ങൾ പ്രചാരത്തിലായി. സ്വർണ്ണവും വെള്ളിയും നൂലുകൾ ഉപയോഗിച്ചുള്ള സർദോസി പോലുള്ള എംബ്രോയിഡറി രീതികൾക്കും മുഗൾ കാലഘട്ടം പ്രോത്സാഹനം നൽകി.
കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടം: പാശ്ചാത്യ ശൈലികളും ദേശീയ വികാരവും
ബ്രിട്ടീഷ് കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടം (18-20 നൂറ്റാണ്ടുകൾ) പാശ്ചാത്യ വസ്ത്രങ്ങളായ പാവാടകൾ, പാന്റുകൾ, സ്യൂട്ടുകൾ എന്നിവ ഇന്ത്യയിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. ഇത് ഇൻഡോ-വെസ്റ്റേൺ (ഇന്ത്യൻ-പാശ്ചാത്യ) ഫാഷൻ ശൈലിയുടെ ഒരു സങ്കലനത്തിന് കാരണമായി. എന്നാൽ, ഈ കാലഘട്ടത്തിലെ ഫാഷൻ ചരിത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിത്തിരിവ് സ്വാതന്ത്ര്യസമരവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതായിരുന്നു: - കൈത്തറിയുടെ തകർച്ച: ബ്രിട്ടീഷ് വ്യവസായശാലകളിൽ നിർമ്മിച്ച തുണിത്തരങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ വിപണി കീഴടക്കിയതോടെ, തദ്ദേശീയ കൈത്തറി വ്യവസായം തകർന്നു.
- ഖാദി പ്രസ്ഥാനം: ഇതിനെ പ്രതിരോധിക്കാനായി മഹാത്മാഗാന്ധി ഖാദി (കൈകൊണ്ട് നൂറ്റെടുത്ത തുണി) പ്രസ്ഥാനത്തിന് നേതൃത്വം നൽകി. ഇത് സാമ്പത്തിക സ്വയംപര്യാപ്തതയുടെയും ദേശീയ അഭിമാനത്തിൻ്റെയും പ്രതീകമായി മാറി.
സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര കാലഘട്ടവും ആധുനിക ഫാഷനും
1947-ന് ശേഷം, ഇന്ത്യ തൻ്റെ പരമ്പരാഗത കരകൗശലങ്ങളെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചു. - ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിൻ്റെ മധ്യം: സാരി, സൽവാർ കമ്മീസ്, ധോത്തി എന്നിവ പ്രധാന വേഷങ്ങളായി തുടർന്നു. ബോളിവുഡ് സിനിമാതാരങ്ങൾ ഫാഷൻ ട്രെൻഡുകൾ നിർണ്ണയിച്ചു.
- 1980-കളും 1990-കളും: ഡിസൈനർ ഫാഷൻ്റെ പിറവി: രോഹിത് ഖോസ്ല, അബു ജാനി-സന്ദീപ് ഖോസ്ല, തരുൺ താഹിലിയാനി തുടങ്ങിയ ഡിസൈനർമാർ ഇന്ത്യൻ ഫാഷൻ രംഗത്തിന് ഔദ്യോഗിക രൂപം നൽകി. പരമ്പരാഗത രൂപങ്ങളെ പുതിയ രീതിയിൽ അവതരിപ്പിച്ച് അവർ ഫാഷൻ ലോകത്ത് മുന്നേറ്റമുണ്ടാക്കി.
- 21-ാം നൂറ്റാണ്ടും ആഗോള സ്വാധീനവും: ആധുനിക ഇന്ത്യൻ ഫാഷൻ ഫ്യൂഷൻ വെയർ എന്ന സങ്കലനത്തിലൂടെയാണ് ശ്രദ്ധേയമാകുന്നത്. ലഖ്നൗവിലെ ചിക്കൻകാരി, ഗുജറാത്തിലെ ബന്ധാനി, ബനാറസിലെ പട്ട് നെയ്ത്ത് തുടങ്ങിയ പരമ്പരാഗത കരകൗശലങ്ങൾ പാശ്ചാത്യ ശൈലികളുമായി സമന്വയിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. കുർത്തി (ചുരുക്കിയ കുർത്ത) ജീൻസിനൊപ്പവും മറ്റും ധരിക്കുന്നത് ഈ സങ്കലനത്തിൻ്റെ ഉദാഹരണമാണ്.
ഇങ്ങനെ, പുരാതന തുണിത്തരങ്ങളുടെ പൈതൃകം കാത്തുസൂക്ഷിച്ചുകൊണ്ട്, ആഗോള ഫാഷൻ ലോകത്ത് തൻ്റേതായ സ്ഥാനം ഉറപ്പിക്കുന്ന ഒരു ചലനാത്മകമായ യാത്രയാണ് ഇന്ത്യൻ ഫാഷൻ്റേത്.